در یک سال گذشته چه کردیم؟ در آینده چه خواهیم کرد؟

بازار همواره در تلاش برای بهبود خدمات خود به توسعه‌دهندگان و کمک به رشد صنعت برنامه‌ها و بازی‌های بومی بوده است و در راستای تحقق این هدف اقدامات مختلفی را در طول سال‌های گذشته انجام داده است. این اقدامات با درنظرگرفتن بازخوردهای توسعه دهندگان بازار و با هدف پاسخ‌گویی به نیازها و دغدغه‌های آنان صورت گرفته است و در آینده نیز تداوم پیدا خواهد کرد.

در این گزارش قصد داریم بر گام‌هایی که بازار در طول یک سال گذشته به‌‌منظور بهبود خدمات خود به توسعه‌دهندگان برداشته‌‌ است مروری داشته باشیم. همچنین، در گفت‌‌وگو با محمد تکلّو، مدیر محصول تیم تجربه توسعه‌دهندگان بازار، از خدمات پیش‌روی بازار برای توسعه‌دهندگان بازی و برنامه سخن می‌‌گوییم و به معرفی امکانات و قابلیت‌‌هایی می‌پردازیم که در آینده نزدیک به‌ توسعه‌دهندگان ارائه خواهیم کرد.

گام‌های پیشین بازار

۱. رهانش تدریجی (Staged Rollout)

دی ماه ۹۹ با معرفی امکان «رهانش تدریجی» به توسعه‌دهندگان بازار آغاز شد. رهانش تدریجی ابزاری مؤثر در فرآیند مدیریت انتشار برنامه و بازی است. توسعه‌دهندگان با استفاده از این امکان می‌توانند بروزرسانی برنامه و بازی خود را به تدریج و ابتدا برای درصد مشخصی از کاربران ارائه دهند و پس از گرفتن بازخورد از آنان و انجام اصلاحات لازم، سرانجام آن بروزرسانی را در اختیار همه کاربران خود قرار دهند. 

۲. بارگذاری چند بسته در یک رهانش (Device Specifications)

امکان «بارگذاری چند بسته در یک رهانش» که در بهمن ماه ۹۹ فعال شد، به توسعه دهندگان بازار این امکان را می‌دهد تا بسته‌هایی با پیکربندی‌های متفاوت از برنامه خود را یک رهانش بارگذاری کنند. با استفاده از این قابلیت، کاربران هنگام نصب به‌صورت خودکار سازگارترین برنامه با نسخه‌ی SDK و معماری پردازنده‌‌ی دستگاه خود را دریافت و به برنامه دسترسی پیدا می‌کنند.

۳. کاهش سهم بازار

پایان سال ۱۳۹۹ با خبر کاهش سهم بازار از درآمد توسعه‌دهندگان همراه شد. طبق این خبر، بازار با هدف حمایت از توسعه‌دهندگان، سهم خود را از اولین یک‌ میلیارد تومان درآمد حاصل از فروش هر توسعه‌دهنده‌ در هر سال را از ۳۰ به ۱۵ درصد کاهش داد. این تصمیم بستری برای ارتقاء خدمات توسعه‌دهندگان به کاربران فراهم می‌‌آورد و به رشد بازی‌ها و برنامه‌های بومی کمک می‌کند. 

۴. سرویس بوف (درخواست قابلیت جدید)

راه‌اندازی سرویس بوف در ارتباط مستقیم بازار با توسعه دهندگان بازار و شنیدن صدای توسعه‌دهندگان نقش مهمی ایفا کرده است. توسعه‌دهندگان با استفاده از این امکان می‌توانند از نقشه‌ی راه پیشخان باخبر شوند، قابلیت‌‌ها و امکانات مورد نظر خود را به‌صورت مستقیم درخواست بدهند و درصورت‌ مشاهده هرگونه مشکل آن را بی‌واسطه‌ گزارش کنند. از ابتدای اسفند ۱۳۹۹، زمان راه‌اندازی این سرویس، درخواست‌ها و گزارش‌های توسعه‌دهندگان به‌صورت روزانه در بازار مورد بررسی قرار گرفته و در سریع‌ترین زمان ممکن به آن‌ها پاسخ داده شده است.

۵. فایل‌های پیوست برنامه (OBB)

سال ۱۴۰۰ با خبر امکان استفاده از فایل‌های پیوست (OBB) در بازار آغاز شد. تا پیش از این امکان، توسعه‌دهندگان می‌بایست تمامی دارایی‌های برنامه‌ی خود را در قالب یک فایل APK در بازار بارگذاری می‌کردند. درنتیجه، هنگام دریافت بروزرسانی حجم بالای دانلود بر تجربه‌ی کاربران تأثیر منفی می‌گذاشت. برای حل این مشکل، بازار این امکان را فراهم آورد تا توسعه‌دهندگان برای هر بسته از برنامه‌ خود، دو فایل پیوست حجیم (OBB) در پیشخان بارگذاری کنند.

۶. انتشار برنامه‌ی Trusted Web Application 

با فعال‌شدن امکان انتشار برنامه‌ی TWA در خرداد ماه سال جاری، توسعه‌دهندگان می‌توانند با رعایت پروتکل‌ TWA، برنامه‌های Web View و PWA را در بازار منتشر کنند. Trusted Web Activity راه حل جدیدی است که برای باز‌کردن محتوای web-app در برنامه‌‌هایی مانند Progressive Web App یا PWA به کار می‌رود. این پروتکل به بهبود عملکرد برنامه‌های web view کمک می‌کند و با نمایش یک مرورگر کروم تمام‌صفحه در برنامه‌ی اندرویدی، امکان استفاده از تمامی قابلیت‌ها و امکانات کروم را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد.

۷. پشتیبانی از ‌App Bundle

تیر ماه انتشار برنامه با فرمت اپ‌باندل در بازار امکان‌پذیر شد. اپ باندل (aab.) یک فرمت انتشار جدید برای برنامه‌های اندرویدی است که تمامی کدهای کامپایل‌شده (compiled) و منابع (resources) برنامه را دربرمی‌گیرد. توسعه‌دهندگان با استفاده از این فرمت می‌توانند برنامه‌ی خود را با سرعت بیشتری توسعه‌ دهند و در هزینه ساخت آن صرفه‌جویی کنند. حجم برنامه‌ای که با فرمت باندل منتشر می‌شود به‌طور میانگین تا ۱۵ درصد کاهش پیدا می‌کند. افزون‌براین، کاربران برنامه‌‌های باندلی را در حالتی بهینه و متناسب با دستگاه خود دریافت می‌‌کنند. همچنین در ادامه، برای انتشار آسان‌تر برنامه با فرمت باندل یک ویدیوی آموزشی  برای توسعه‌دهندگان تهیه و منتشر شد.

۸. بروزرسانی وب‌سایت و پیشخان توسعه‌دهندگان

همزمان با پشتیبانی از اپ باندل، وب‌سایت و پیشخان توسعه‌دهندگان بازار نیز بروزرسانی شد. این بروزرسانی در چند مرحله‌ی مختلف، ازجمله بازطراحی و ارتقاء رابط کاربری وب‌سایت، بروزرسانی محتوای مستندات و افزودن‌ دسته‌بندی‌ها و مستندات جدید صورت گرفته است. افزون‌بر این، فهرست پیشخان توسعه‌دهندگان نیز بازطراحی شد و رابط کاربری آن بهبود پیدا کرد و برای هدایت دقیق‌تر توسعه‌دهندگان، چندین راهنما به امکانات مختلف پیشخان افزوده شد.

۹. سرویس اشتراک

شهریور ماه به سرویس اشتراک بازار  ویژگی‌های جدیدی افزوده شد. پس از این بروزرسانی، توسعه‌دهندگان این امکان را پیدا کردند تا اشتراک‌ها را در بازه‌های زمانی متنوع‌تری، ازجمله ۶۰ روزه، ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه تعریف کنند. همچنین، توسعه‌دهندگان اکنون این امکان را دارند تا درصورت نیاز حق اشتراک کاربران خود را بازگشت بدهند. فراهم‌شدن امکان خرید مجدد اشتراک از بازار من و امکان اطلاع‌رسانی به کاربران در مورد اتمام انقضای اشتراک نیز از دیگر ویژگی‌های سرویس جدید اشتراک بازار است. 

۱۰. راهنمای بازی‌ها و برنامه‌‌های برگزیده

آبان ماه یک راهنما با عنوان «بازی‌ها و برنامه‌‌های برگزیده» در بازار منتشر شد. توسعه‌دهندگان با استفاده از این راهنما می‌‌توانند با لیست‌های مختلف برنامه‌ها و بازی‌های برگزیده در صفحات بازار، فرآیندهای سیستمی و غیرسیستمی انتخاب برگزیده‌ها و معیارهای لازم برای برگزیده‌شدن در بازار آشنا شوند. این راهنما به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا برنامه و بازی خود را در میان برگزیده‌های صفحه‌ی اول بازار و صفحات دسته‌بندی‌ها قرار دهند و به‌ دست کاربران بیشتری برسانند. 

۱۱.  API پیشخان توسعه‌دهندگان بازار

پایان آبان امکان استفاده از API پیشخان با هدف مکانیزه‌‌کردن فرآیند مدیریت برنامه و بازی در بازار فراهم شد. با استفاده از این قابلیت، توسعه‌دهندگان دیگر برای انجام برخی از امور مدیریت برنامه و بازی خود، ازجمله ایجاد رهانش، حذف رهانش و افزودن بسته، نیازی به مراجعه به رابط کاربری پیشخان ندارند. همچنین، با API پیشخان بازار فرآیند انتشار پیوسته و آنی (CI/CD) امکان‌پذیر می‌شود و توسعه‌دهندگان می‌توانند مراحل مربوط به بارگذاری و انتشار نسخه جدید برنامه و بازی خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن طی کنند.

گام‌های پیش‌روی بازار 

محمد تکلّو، مدیر محصول تیم تجربه توسعه‌دهندگان بازار با اشاره به تداوم توسعه‌ی چنین اقداماتی، پیاده‌سازی قابلیت‌ها و امکانات جدیدی را در آینده‌ی نزدیک به توسعه‌دهندگان نوید می‌دهد:

«امکان AB Test ازجمله قابلیت‌های جدیدی است که به‌زودی در بازار از آن پشتیبانی خواهیم کرد. توسعه‌دهندگان با استفاده از این امکان می‌توانند روی اجزای کلیدی صفحه جزئیات برنامه‌ی خود، ازجمله اسکرین‌شات‌ها و توضیحات برنامه، AB Test اجرا کنند.»

به گفته‌ی مدیر محصول تیم تجربه‌ی توسعه‌دهندگان بازار، قابلیت AB Test به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا نرخ تبدیل بازدید به نصب را در برنامه خود افزایش بدهند.

«بهبود فرآیند ایجاد برنامه» در پیشخان توسعه‌دهندگان از دیگر بروزرسانی‌های آینده‌ی بازار خواهد بود. تکلّو با اشاره به این‌که این بهبود با درنظرگرفتن بازخوردهای توسعه‌دهندگان صورت گرفته است، می‌گوید: «فرآیند ایجاد برنامه در پیشخان به‌زودی دچار تغییراتی خواهد شد. این اصلاحات با هدف بهبود تجربه‌ی کاربری صورت خواهد گرفت. به‌عبارت‌دیگر، قصد داریم توسعه‌دهندگان فرآیند ایجاد برنامه در پیشخان را بدون هرگونه ابهام و به‌آسانی طی کنند.»

مدیر محصول تجربه‌ی توسعه‌دهندگان بازار همچنین، از «ارائه آمار جدید» به توسعه‌دهندگان خبر می‌دهد: «ما در بازار همواره در تلاش برای بهبود آمار خود و ارائه‌ی آمارهای مورد نیاز به توسعه‌دهندگان هستیم. در راستای تحقق این هدف، به‌زودی آمار conversion بازدید به نصب صفحه‌ی برنامه و داده‌های دموگرافیک، مانند توزیع سن، جنسیت و موقعیت کاربران، را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار خواهیم داد. توسعه‌دهندگان با دیده‌بانی و ارزیابی پیوسته‌ی این داده‌‌ها می‌توانند تصمیم‌‌های دقیق‌تری برای ارتقاء محصول خود بگیرند.»

تکلّو از توسعه دهندگان بازار می‌خواهد تا با مشارکت در سرویس بوف و ثبت درخواست‌ قابلیت جدید به بهبود خدمات بازار کمک کنند: «با مشارکت هرچه بیشتر توسعه‌دهندگان در سرویس بوف و ثبت درخواست‌های بیشتر، تیم‌های فنی درمورد برنامه‌ریزی‌های آینده‌ی خود و پیاده‌سازی قابلیت‌های مختلف، دید دقیق‌تری پیدا خواهند کرد و نیاز توسعه‌دهندگان بیشتری را پوشش خواهند داد.»

---